Moeder van de burgerrechtenbeweging: Rosa Parks

Moeder van de burgerrechtenbeweging: Rosa Parks

Ons voorstel voor oktober 2019: Het verhaal van een moedig en vreedzaam verzet.

Rosa Louise Parks-McCauley werd geboren op 4 februari 1913 in de Amerikaanse staat Alabama. Bekend als een activiste die haar naam en overtuigingen over de hele wereld heeft verkondigd. Ze was Afro-Amerikaans en had een donkere huid.Nadat haar ouders besloten om hun huwelijk te beëindigen is ze met haar moeder naar Pine Level verhuisd. Haar eerste opleiding kreeg ze thuis van haar moeder die zelf een opvoedster was. Dit tot haar 11de leeftijd. Nadien begon ze aan een school die alleen bestemd was voor zwarte kinderen.

In 1932 trouwde ze met Raymond Parks, een man die actief lid was van de NAACP (National Association for the Advancement of Colored People), één van de oudste burgerrechtenbewegingen in de Verenigde Staten en een drijvende kracht in de bredere Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Later is Rosa hier ook lid van geworden.

De gebeurtenis die plaatsvond op 1 december 1955 was de druppel die de emmer deed overlopen. Rosa Parks, die intussen al 42 jaar werd, werkte als kleermaker in een naaiatelier. Ze keerde van haar werk terug naar huis en stapte op in een stadsbus. In die tijd was er sprake van een afschuwelijke discriminatie: ‘scheiding van zitplaatsen’. Het voorste deel was bestemd voor blanke mensen en het achterste deel voor zwarten. Hoewel iedereen aan hetzelfde tarief was onderworpen, moesten de zwarten hun plaats afstaan aan de blanken. De chauffeur mocht het uithangbord waarop "colored" (gekleurde) stond geschreven iets verder verschuiven naar achter zodat er meer plaats vrijgemaakt kon worden voor de mensen die vooraan stonden. Als er tegenspraak zou zijn, had hij het recht om het voertuig te stoppen.

Zo werden Afro-Amerikaanse burgers als tweederangsburger behandeld. Op die eerste december gaf de chauffeur vier zwarten, onder wie Parks, de opdracht om hun zitplaats af te staan aan blanke passagiers. Alleen Parks weigerde en antwoordde dat ze zicht niet verplicht voelde om haar plaats af te staan voor iemand anders. De chauffeur dreigde met arrestatie en haalde de politie erbij.

"Mensen denken dat ik die dag te vermoeid was om op te staan. Dat is waar. Ik was uitgeput, maar het was niet de fysieke vermoeidheid van een werkdag. Ik was doodmoe. Moe om constant vernederd te worden en dit te accepteren. Ik wilde niet gearresteerd worden maar deze keer koos ik voor weerstand. Ik voelde dat we het lang genoeg hadden verdragen. Hoe stiller we waren, hoe de druk in dezelfde mate bleef toenemen."

Aanvankelijk werd Rosa's arrestatie niet echt opgemerkt. Het hoofd van de NAACP, Edgar Nixon, betaalde een borgsom van $ 100 waarmee ze werd vrijgelaten, in afwachting van het proces. Op één nacht werden 35.000 flyers gepubliceerd. Mensen werden opgeroepen om de stadsbussen te boycotten. Het protest heeft 381 dagen geduurd en intussen nam geen enkel Afrikaans-Amerikaanse de stadsbus. Degenen die over een wagen beschikten, steunden elkaar voor een bustarief. Hoewel de boycot zijn doel bereikte, deed men talloze pogingen om zwarte burgers via geweld af te schrikken.

In 1955 verzamelden Rosa en een groep activisten zich in de Mount Zion-kerk. Ze besloten een gemeenschap op te richten, namelijk de "Montgomery Improvement Association (MIA). Martin Luther King Jr., de 26-jarige prediker werd verkozen tot president van deze gemeenschap. De 381-daagse ‘Genoeg is genoeg!’- boycot leidde uiteindelijk tot een overwinning. Het bedrijf dat de stadsbussen exploiteerde, had grote schade opgelopen. Dankzij de lopende burgerrechtenbeweging onder leiding van Martin Luther King, werd de discriminatie van zwarte mensen beëindigd. Zij erkenden dat zwarte mensen dezelfde rechten hebben als de blanken. Ook in die periode werd Rosa Parks geconfronteerd met veel problemen.

In 1994 werd Rosa bekroond met de Vredesprijs. Vanwege haar vreedzame actie voor gelijke rechten werd zij ‘de moeder van de burgerrechtenbeweging’ genoemd. Rosa Parks, het symbool van het verzet overleed in 2005, op 92-jarige leeftijd in haar slaap. Ter nagedachtenis is de Amerikaanse film "The Rosa Parks Story" geregisseerd door Julie Dash die uitgezonden werd door CBS op 24 februari 2002. In 2013 werd er in Washington een standbeeld onthuld van de Amerikaanse burgerrechtenactiviste. Heel recent, op 27 augustus 2019 heeft een speelgoedfabrikant twee nieuwe poppen op de markt gebracht, waarvan de ene gaat om Rosa Parks. Zo wou de speelgoedfabrikant eer betonen aan een reeks vrouwelijke rolmodellen uit de Amerikaanse geschiedenis. 

Haar moedige houding en hun vreedzaam verzet blijven een mooi voorbeeld voor de onderdrukten van vandaag...